Tres semanas despues

Inmiddels is het drie weken na de aardbeving, zoals jullie al weten is mij en mijn familie niets overkomen. Het epicentrum lag 335 km. ten zuiden van Santiago, daar was de kracht van de beving 8.8 op de schaal van Richter, in Santiago was dat 8.3. De aardbeving vond plaats in de ochtend van zaterdag 27 februari 2010, om 03:34. Ik was die avond wat gaan drinken in Bellavista met Arlen, Cristian, Sol (vriendin van werk) en haar nichtjes. We waren net hooguit 15 min. thuis (ter info: wij wonen op de 17e verdieping…) toen het begon te shaken. Ik zat met Cristian in mijn kamer, Arlen lag al in bed. Opeens voelden we het beven, ik zeg: `Esta temblando´ (het is aan het beven) Cristian: ´Si, y muy fuerte´ (Ja, en heel hard). Op dat moment roept Arlen iets, ik dacht mijn naam maar dat weet ik niet zeker, en we gaan haar kamer in (inmiddels begint het steeds harder te beven…). Ik ga op Arlen´s bed zitten, Cristian staat bij het raam, kijkt naar buiten, draait zich om en zegt: ´Es un terremoto!´. Arlen is inmiddels wakker, we kijken elkaar aan en gaan alle drie op bed zitten en houden elkaar vast. Het hele gebouw beweegt, het enige dat ik dacht is rustig blijven ademhalen. Cristian zei de hele tijd dat alles goed kwam en dat de gebouwen hierop gemaakt waren en dat we rustig moesten blijven (later vertelde hij dat hij doodsbang was en niet eens echt doorhad wat hij precies tegen ons zei).

Toen de beving voorbij was zagen we dat alles op de grond lag, maar met ons was alles nog ok gelukkig. Nu moesten we beneden zien te komen, Arlen en ik hebben onze spullen bij elkaar gezocht, zoals geld, paspoorten etc. terwijl we daarmee bezig waren zei Cristian:´Ik wil jullie niet bang maken, maar er kunnen nu zware naschokken komen we moeten écht naar beneden´ in het donker en als alles overhoop ligt kan je natuurlijk niets vinden, snel onze handtassen gepakt en paspoorten en wegwezen! Ik heb nog nooit zo snel trappen afgelopen. Ik kan me nog herinneren dat ik op de 10e verdieping licht zag branden in de gang en dat ik voordat ik het wist op de begane grond was. Onderweg kwamen we Francisco tegen op de trap die was toen de beving nog bezig was al naar ons apartement gekomen. Gelukkig was Cristian die dag met de auto naar ons huis gekomen dus ik was met hem meegegaan naar zijn huis, hij moest natuurlijk weten hoe het met zijn oma en moeder was. Arlen ging met Francisco mee naar het huis van zijn vader.
Bij Cristian thuis was ook alles goed. Het was heel bizar, daar zit je dan in het pikkedonker, je hebt geen licht, geen telefoon, alleen een radio die verteld dat er een aardbeving is geweest 20 min. geleden en dat bijna het hele land is getroffen… die avond heb ik bij Cristian thuis geslapen in zijn huis was niks gebeurd qua schade dus veilig en zijn huis is op de begane grond, we hebben met kleren aan geslapen uit angst voor naschokken en moesten alle deuren openlaten met een schoen ertussen. Als er een aardbeving is en deuren zijn dicht dan kan de deur klem komen te zitten door de beving!!!

Voordat ik ging slapen dacht ik nog ´mijn familie krijgt een hartaanval als ze dit horen…´ zo werd ik dus 6 uur later wakker gebeld door mijn vader om kwart voor 9, Chileense tijd. Ik nam op maar er gebeurde niks…Cristian merkte nog op:´wees blij dat je in ieder geval weet dat er met jou familie niks aan de hand is, die zitten in Nederland´ we wisten inmiddels dat het epicentrum in het zuiden van Chili was geweest, waar zijn vader woont… weer in slaap gevallen en in de loop van de middag mijn moeder en familie gesproken. Dat was ook heel apart, mijn moeder wist meer dan wij en wij zaten er middenin. Die zaterdag met de auto wat groente gaan kopen en de oma van Cristian heeft die dag brood gebakken. Verder proberen familie te bereiken om te weten of iedereen ok is en om te laten weten dat het met jou zelf goed gaat. Ook hebben we de tank van de auto volgegooid met benzine.
Cristian moest meteen denken aan de Haitianen die na de aardbeving in Haiti op 12 januari jl. naar Chili zijn gekomen. Moet verschrikkelijk zijn om binnen 2 maanden twee aardbevingen mee te maken. In Chili werken relatief veel Haitianen, zoals ik voornamelijk in de Horeca, zij spreken namelijk vloeiend Frans en Spaans.
Die zondag (28/02) terug gegaan naar het appartement om de schade te bekijken en spullen te pakken. Daar bleek de elektriciteit het nog te doen, bij Cristian thuis was het andersom, daar hadden we wel water maar geen licht. Dankzij de elektriciteit via internet contact gehad met familie/vrienden en kort tv. gekeken. Inmiddels nieuws gehad van familie uit het zuiden dat alles ok was. Toen begrepen we goed dat we erg veel geluk hadden gehad, het epicentrum lag in zee, 150 km. ten noord/oosten van Concepción en 47 km. onder de aardkorst. Bij de beving is er een hoeveelheid energie vrijgekomen die te vergelijken is met 100.000 atoombommen…

De provincies die het zwaarst zijn getroffen zijn: Libertador Bernardo O´higgins, Maule, Bio-Bio en La Auracanía
Het weekend erna is er een inzamelingsactie gehouden op tv, ze hebben meer dan 45 duizend miljoen pesos opgehaald. 1 miljoen pesos is ongeveer 1400 euro. In dollars is het meer dan 87 miljoen dollars.
De tsunami die na de beving volgde heeft vele dorpjes in die gebieden gewoon van de kaart weggeveegd, er moet veel worden opgebouwd. De meeste mensen in de getroffen gebieden hebben niks meer.
In Santiago zijn er enkele gebouwen die moeten worden afgebroken of die in zo´n slechte staat zijn dat ze gerenoveerd moeten worden. Veel monumentale gebouwen zijn beschadigd. Ons flatgebouw staat er nog en heeft drie aardbevingen overleefd, is drie maal niet scheepsrecht…? Weet niet of dat nou juist een geruststellende gedachte is of niet. Het vervelende is dat de gebouwen die slecht zijn en dus niet tegen de aardbeving konden, nieuwe gebouwen waren, oude gebouwen (gebouwd in de jaren ´70) staan er nog. Mensen hebben jaren gespaard, een dure lening genomen voor een eigen appartement (vaak jonge gezinnen) en dan stort je gebouw in… goed onthouden dus wie de makelaars waren, in het zuiden ook, kwamen ze erachter dat de bakstenen hol waren en dat er krantenpapier inzat, echt ongeloofelijk!

Tussendoor ook de aardbeving van 25 jaar geleden herdacht (Chili, 03-03-1985, 7.8 op schaal van Richter) en is er een nieuwe president beëdigd op 11 maart, Sebastian Piñera.
Diezelfde dag, donderdag 11 maart, vond er weer een aardbeving plaats, ditmaal in de 6e región, región de Aysén. Hier maken ze het onderscheid tussen temblores (schuddingen/bevingen tot 6 graden op de schaal van Richter) en aardbevingen (alles boven de 6 graden op de schaal van Richter). Om exact te zijn vonden er drie aardbevingen plaats:
11:39, Pichilemu kracht - 6.9
11:55, La Estrella kracht - 6.7
12:06, Pichilemu kracht 6,0

Ik was die ochtend alleen thuis, Arlen en Francisco waren in het Noorden van Chili aan het reizen en Cristian was aan het werk. Van de eerste schrok ik het meeste, die was naderhand ook de zwaarste. Ik zat op de bank en had net ontbeten en de laptop aangezet toen het begon, ik wist echt niet wat ik moest doen, ik liep naar de slaapkamer, toen deed ik de deur open want ik herinnerde me iets van de deur die niet dicht mocht zijn, op de gang was niemand, pakte mijn tas, klaar om de deur uit te gaan als dit weer een heftige was en voordat ik het wist was het weer voorbij. Op de tv, die stond al die tijd aan zag ik dat het een beving was geweest. Er waren alleen wat dingen gevallen in de badkamer en in de keuken. Ik wist niet of ik naar beneden moest dus ik bleef maar zitten op de bank. Meteen mailtje gestuurd naar m´n moeder dat alles ok was en ondertussen met familie chatten. Ik probeerde te bellen maar dat lukte niet, zowel met mobiel als met huistelefoon niet. En voordat ik goed en wel van de schrik was bekomen begon het wéér…(die van 11:55uur dus) nu bleef ik gewoon rustig zitten. Bij de laatste was net het nieuws bezig en zag je alles in de studio bewegen. Ik had met Cristian na de aardbeving afgesproken dat als er weer een beving was dat ik dan bij mij thuis zou blijven (als ik thuis zou zijn op dat moment), in het appartement of beneden en ja hoor, om 12:15 was hij bij mij thuis, zo lief! Was inmiddels weer bezig mijn dingen te doen en was beetje verbaasd hem te zien, maar toch ook wel blij. Hij was ongerust, had de auto gepakt en was naar mij toegekomen. Er zijn na de aardbeving t/m vandaag (19-03) 421 naschokken geregistreerd in Chili, waarvan er 18 een kracht van 6 en groter op de schaal van Richter hadden.

Op 14 maart was ik aan het werk toen er om 20:44 hrs. een kortsluiting plaatsvond, eerst begon al het licht te flikkeren en toen… niks. Gelukkig hebben we kaarsjes op de tafels staan in het restaurant dus hadden we wel wat licht, we hoorden dat van de 3e región t/m de 10e región er een stroomuitval had plaatsgevonden (Chili heeft 15 regionen/provincies) na 20 minuten hadden we weer licht en kon de avond doorgaan. Weer hadden we geluk want in andere delen van Santiago hadden ze pas drie uur later weer licht en in de meest zwaar getroffen gebieden was er om 01:30 hrs. reeds voor 93% weer stroomtoevoer. De kortsluiting was veroorzaakt door een fout in een transformator van 500 kilovoltage in de Bio-Bio región (één van de zwaargetroffen gebieden) een tweede transformator kon de overbelasting niet aan en veroorzaakte een algehele black-out.

Je wordt er constant aan herinnerd dat er een ramp heeft plaatsgevonden, maar soms is het ook net alsof er niks is gebeurd. In de dagen na de aardbeving was het opeens heel warm en deze week merkte ik dat de zomer echt aan het aflopen is, overdag is het nog warm, maar ´s avonds wordt het echt wat koeler. Afgelopen weekend zou eigenlijk de klok een uur achteruit gaan, maar dat hebben ze uitgesteld naar 3 april zodat ze meer tijd/licht hebben om te werken aan de wederopbouw.
Verder heb ik een nieuwe tand! Nieuwe tand?!?! Ja een nieuwe tand, een kies om precies te zijn. Ik heb (had, nu dus niet meer) een vulling in een kies en de donderdag vóór de beving was ik aan het ontbijten en toen brak een kwart van die kies zomaar af… Ja op zoek naar een tandarts dus, hele familie afgebeld, niemand heeft/kent een tandarts hier. Belde ik mijn oom, broer van mijn opa, ´Kent u niet een tandarts hier in Santiago?´ ´Nee, ik denk dat je gewoon de gouden gids moet pakken en eentje in je buurt moet opbellen´ Ja dat is nou juist wat ik niet wou doen, ga niet de eerste de beste, het gaat wel om mijn tanden. Toen besloot ik een collega van werk te bellen waarvan ik dacht dat die wel een tandarts wist en ja hoor, via hem naar een Clinica Dental gegaan eerste keer was controle, tweede keer was afdruk nemen en vandaag hebben ze de nieuwe vulling geplaatst. Moet vandaag nog met één kant eten en vanaf morgen kan ik alle tanden weer gebruiken. Oh mijn tand is trouwens afgebroken door tandenknarsen, Bruxisme. Ik doe dat dus en heb hiervoor een rubberen gebitje dat over mijn boventanden heen moet als ik slaap zodat als ik tandenknars mijn tanden niet beschadig en uiteraard vergeet ik die af en toe in te doen maar dat zal voorlopig niet gebeuren de woorden:´ Als je zo doorgaat breken al je tanden af…´ vergeet je niet snel :-)